Việc sở hữu tấm thẻ xanh, biểu tượng của vị thế thường trú nhân hợp pháp tại Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, mở ra cánh cửa cho một cuộc sống ổn định với nhiều quyền lợi. Tuy nhiên, không ít người Việt Nam đã và đang sinh sống tại Mỹ có thể vô tình hoặc cố ý đánh mất “tấm vé vàng” này. Hiểu rõ những trường hợp có thể dẫn đến việc tước bỏ tình trạng thường trú nhân là vô cùng quan trọng để bảo vệ tương lai của bản thân và gia đình.
Tầm quan trọng của việc duy trì tình trạng thường trú nhân: Thẻ xanh không chỉ đơn thuần là giấy tờ tùy thân mà còn là chìa khóa để thường trú nhân được sinh sống, làm việc hợp pháp, hưởng các quyền lợi về y tế, giáo dục, và bảo trợ từ chính phủ Mỹ. Mất đi tình trạng này đồng nghĩa với việc đối diện nguy cơ bị trục xuất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và tương lai tại xứ sở cờ hoa.
Tổng quan các trường hợp phổ biến dẫn đến mất thẻ xanh: Theo thống kê và kinh nghiệm từ các chuyên gia tư vấn định cư, có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến việc thường trú nhân bị tước bỏ quyền cư trú hợp pháp. Trong đó, các trường hợp phổ biến nhất bao gồm việc ở ngoài nước Mỹ quá lâu, tự nguyện từ bỏ thẻ xanh, vi phạm luật hình sự nghiêm trọng, không khai thuế đúng cách, gian lận trong quá trình xin thẻ xanh, không tuân thủ các nghĩa vụ theo yêu cầu, và không đăng ký nghĩa vụ quân sự (Selective Service) đối với nam giới trong độ tuổi quy định.
Các trường hợp làm mất tình trạng thường trú nhân Mỹ
Ở ngoài nước Mỹ quá lâu
Quy định về thời gian lưu trú: Một trong những yếu tố then chốt để duy trì tình trạng thường trú nhân là việc duy trì mối liên hệ chặt chẽ với nước Mỹ. Việc rời khỏi Hoa Kỳ trong một khoảng thời gian dài có thể bị Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) coi là hành động từ bỏ ý định thường trú.
Thời gian cụ thể:
- Dưới 6 tháng: Thông thường, việc rời khỏi Mỹ dưới 6 tháng không gây ra vấn đề gì. Tuy nhiên, nhân viên hải quan vẫn có quyền thẩm vấn về mục đích và ý định trở lại của bạn.
- Từ 6 tháng đến dưới 1 năm: Việc ở ngoài Mỹ liên tục từ 6 tháng trở lên có thể làm dấy lên nghi ngờ về ý định thường trú của bạn. Bạn có thể bị thẩm vấn kỹ lưỡng hơn khi nhập cảnh trở lại.
- Từ 1 năm trở lên: Việc ở ngoài Mỹ liên tục từ 1 năm trở lên gần như chắc chắn sẽ bị coi là từ bỏ tình trạng thường trú nhân, trừ khi bạn đã xin Re Entry Permit trước khi rời đi.
- 2 năm với Reentry Permit: Ngay cả khi có Reentry Permit, việc ở ngoài Mỹ quá 2 năm cũng có thể dẫn đến việc mất thẻ xanh.
Hậu quả: USCIS có quyền thu hồi thẻ xanh và từ chối cho bạn nhập cảnh trở lại Mỹ nếu họ xác định bạn đã từ bỏ tình trạng thường trú nhân.
Cách tránh:
- Xin Re Entry Permit: Nếu bạn cần ở ngoài Mỹ hơn 1 năm nhưng không quá 2 năm, hãy nộp đơn xin Re Entry Permit (Mẫu đơn I-131) trước khi rời đi. Giấy phép này chứng minh ý định quay trở lại Mỹ của bạn.
- Xin Returning Resident Visa (SB-1): Nếu bạn đã ở ngoài Mỹ hơn 1 năm và không có Reentry Permit, bạn có thể nộp đơn xin Returning Resident Visa (SB-1) tại Lãnh sự quán hoặc Đại sứ quán Mỹ ở nước ngoài để chứng minh bạn có ý định quay lại Mỹ và việc ở lại lâu là do những lý do bất khả kháng.
Tự nguyện từ bỏ thẻ xanh
Quy trình từ bỏ: Thường trú nhân có quyền tự nguyện từ bỏ tình trạng của mình nếu không còn nhu cầu hoặc mong muốn sinh sống tại Mỹ nữa.
Chủ động nộp đơn từ bỏ: Quy trình chính thức là nộp Đơn I-407, Abandonment of Lawful Permanent Resident Status cho USCIS. Việc này cần được thực hiện một cách chính thức để tránh những rắc rối pháp lý về sau.
Lý do phổ biến: Một trong những lý do phổ biến nhất là người lớn tuổi muốn trở về Việt Nam sinh sống gần gũi gia đình sau nhiều năm ở Mỹ.
- Hậu quả lâu dài:
Khó xin lại thẻ xanh sau khi từ bỏ: Một khi đã tự nguyện từ bỏ thẻ xanh, việc xin lại tình trạng thường trú nhân trong tương lai sẽ trở nên vô cùng khó khăn, nếu không muốn nói là không thể, trừ những trường hợp đặc biệt.
Vi phạm luật hình sự nghiêm trọng
Các tội danh dẫn đến trục xuất: Hệ thống luật pháp Mỹ rất nghiêm khắc đối với các hành vi phạm tội của thường trú nhân. Một số tội danh nghiêm trọng có thể dẫn đến việc bị trục xuất (deportation).
Tội nghiêm trọng (aggravated felony): Đây là nhóm tội đặc biệt nghiêm trọng, bao gồm các hành vi bạo lực (giết người, cố ý gây thương tích nặng), các tội liên quan đến ma túy (buôn bán, sản xuất), các tội gian lận tài chính lớn, trộm cắp có tổ chức, và nhiều tội danh khác. Danh sách cụ thể và định nghĩa về “aggravated felony” rất phức tạp và thay đổi theo luật.
Quy trình trục xuất bởi USCIS hoặc ICE: Khi một thường trú nhân bị kết án về một tội nghiêm trọng, họ có thể bị USCIS hoặc Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) tiến hành thủ tục trục xuất. Quá trình này bao gồm việc bắt giữ, giam giữ và đưa ra tòa án di trú để xem xét trường hợp.
Ví dụ thực tế: Các trường hợp thường gặp bao gồm lái xe khi say rượu nhiều lần (DUI có thể bị coi là aggravated felony trong một số trường hợp), hành hung người khác gây thương tích nặng, hoặc tham gia vào các đường dây buôn bán ma túy. Hậu quả là thường trú nhân không chỉ phải đối mặt với án tù mà còn bị tước bỏ thẻ xanh và trục xuất khỏi Mỹ sau khi mãn hạn tù.
Không khai thuế đúng cách
Nghĩa vụ khai thuế: Thường trú nhân Mỹ có nghĩa vụ khai thuế thu nhập hàng năm đối với toàn bộ thu nhập của mình, bất kể thu nhập đó phát sinh ở Mỹ hay ở nước ngoài.
Hậu quả khi không tuân thủ: Việc cố ý trốn thuế, khai báo gian dối hoặc không nộp thuế đúng hạn có thể bị USCIS xem xét là hành vi vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến việc hủy bỏ tình trạng cư trú.
Cách tránh:
- Nộp thuế đúng hạn: Luôn đảm bảo nộp tờ khai thuế và thanh toán đầy đủ các khoản thuế đúng thời hạn quy định.
- Tìm hiểu luật thuế Mỹ: Nếu bạn không chắc chắn về các quy định thuế, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia thuế có kinh nghiệm.
Lừa dối trong quá trình xin thẻ xanh
Hành vi gian lận: Bất kỳ hành vi gian lận hoặc cung cấp thông tin sai lệch trong quá trình nộp đơn xin thẻ xanh đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Khai man: Các hành vi khai man phổ biến bao gồm khai sai về tình trạng hôn nhân (ví dụ: kết hôn giả để được bảo lãnh), khai sai về lý lịch hình sự (che giấu tiền án tiền sự), hoặc cung cấp các giấy tờ giả mạo.
Hậu quả: USCIS có quyền hủy bỏ thẻ xanh bất kỳ lúc nào nếu phát hiện ra hành vi gian lận, và người vi phạm có thể bị cấm nhập cảnh vào Mỹ vĩnh viễn.
Không tuân thủ nghĩa vụ khi được yêu cầu
Nghĩa vụ bắt buộc: Thường trú nhân có một số nghĩa vụ pháp lý cần tuân thủ, bao gồm việc thông báo cho USCIS về việc thay đổi địa chỉ cư trú.
Thông báo thay đổi địa chỉ: Theo quy định, thường trú nhân phải thông báo cho USCIS về việc thay đổi địa chỉ trong vòng 10 ngày kể từ khi chuyển đến địa chỉ mới bằng cách nộp Mẫu đơn AR-11, Alien’s Change of Address Card.
Hậu quả: Mặc dù không phổ biến, việc không tuân thủ nghĩa vụ này có thể bị xem xét là không duy trì ý định thường trú và có thể dẫn đến việc bị xem xét hủy tình trạng cư trú.
Không đăng ký nghĩa vụ quân sự (Selective Service)
Đối tượng áp dụng: Tất cả nam giới từ 18 đến 26 tuổi đang sinh sống tại Mỹ, bao gồm cả thường trú nhân Việt Nam, có nghĩa vụ đăng ký với Hệ thống Tuyển chọn (Selective Service System).
Hậu quả: Việc không đăng ký Selective Service có thể ảnh hưởng tiêu cực đến đơn xin nhập quốc tịch Mỹ sau này. Trong một số trường hợp, nó cũng có thể bị xem xét là yếu tố bất lợi trong việc duy trì tình trạng thường trú nhân.
Cách bảo vệ tình trạng thường trú nhân Mỹ
- Tuân thủ quy định nhập cư: Luôn cập nhật và tuân thủ các quy định và luật pháp về nhập cư của Hoa Kỳ.
- Xin Re Entry Permit khi cần ra khỏi Mỹ lâu dài: Nếu có kế hoạch ở ngoài Mỹ hơn 1 năm, hãy chủ động xin Re Entry Permit.
- Nộp thuế đúng hạn và trung thực: Thực hiện nghĩa vụ khai và nộp thuế đầy đủ và đúng thời hạn.
- Tránh vi phạm pháp luật: Tuyệt đối tránh xa mọi hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là các tội hình sự nghiêm trọng.
- Hiểu rõ các quy định pháp lý: Tìm hiểu kỹ lưỡng các quyền và nghĩa vụ của thường trú nhân để tránh những rủi ro không đáng có.
- Tham khảo luật sư nhập cư: Khi có bất kỳ thắc mắc hoặc vấn đề pháp lý liên quan đến tình trạng thường trú nhân, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các luật sư chuyên về luật di trú.
Các câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Ở ngoài Mỹ bao lâu thì mất thẻ xanh? Thông thường, ở ngoài Mỹ liên tục từ 1 năm trở lên có thể dẫn đến mất thẻ xanh nếu không có Re Entry Permit.
- Làm thế nào để xin lại thẻ xanh nếu bị mất? Việc xin lại thẻ xanh sau khi bị mất rất phức tạp và phụ thuộc vào lý do mất. Bạn nên liên hệ với luật sư di trú để được tư vấn cụ thể.
- Vi phạm luật giao thông có ảnh hưởng đến thẻ xanh không? Các vi phạm giao thông nhỏ thường không ảnh hưởng đến thẻ xanh. Tuy nhiên, các vi phạm nghiêm trọng như lái xe khi say rượu có thể gây ra vấn đề.
- Có thể kháng cáo nếu bị hủy thẻ xanh không? Có, bạn có quyền kháng cáo quyết định hủy thẻ xanh lên tòa án di trú. Tuy nhiên, quy trình này phức tạp và cần có sự hỗ trợ của luật sư.
Kết luận
Việc duy trì tình trạng thường trú nhân Mỹ đòi hỏi sự hiểu biết và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Những trường hợp “mất thẻ xanh” được đề cập ở trên là những lời cảnh tỉnh đắt giá cho bất kỳ ai đang hoặc có ý định trở thành thường trú nhân tại Hoa Kỳ. Để bảo vệ tương lai của mình và gia đình, hãy luôn chủ động tìm hiểu thông tin, tuân thủ luật pháp và tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý kịp thời khi cần thiết. Đừng để sự chủ quan hoặc thiếu hiểu biết tước đi cơ hội quý giá được sinh sống và làm việc hợp pháp tại “miền đất hứa” này. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào, bạn có thể liên hệ ngay cho Worldwide Path để được hỗ trợ tư vấn!
